Sarımsak veya sarmısak (Allium sativum L.), 25-30 cm yükseklikte, yeşilimsi beyaz veya pembe çiçekli, otsu bir kültür bitkisidir. Nadir olarak tohum bağlar. Bu nedenle soğancıkları (diş) ile üretilir. Ülkemizde “Beyaz sarımsak” ve “Siyah sarımsak” olmak üzere 2 çeşit yetiştirilmektedir. Tedavide beyaz sarımsak kullanılır. Vatanının orta Asya stepleri olduğu sanılmaktadır.

Dış Görünüş : Soğan, beyaz veya pembemsi renkli, az adette soğancıkdan (diş) meydana gelir. Dişlerin hepsi bir arada bir kabuk tarafından sarılmışlardır. Çok kuvvetli ve keskin bir kokusu ve yakıcı bir lezzeti vardır.

Bileşim : Karbonhidratlar (sakkaroz, glikoz), vitaminler (A, B, C ve E) ve eterli uçucu yağ (alliin, allicin, ajoen) , scordein, selen ile dişilik ve erkeklik hormonlarına benzer maddeler taşımaktadır. Bu uçucu yağda özellikle allil disülfür bulunmaktadır. Bu bileşik kükürtlü bir amino asit olan alliin’in alliinaz isimli ferment etkisi ile parçalanarak allicin’i vermesi, allicin’in de, su buharı veya su karşısında, allil disülfür’e dönüşmesi sonucu meydana gelir. Sarımsağa özel koku ve lezzeti veren taşıdığı kükürtlü uçucu yağdır.

Etki ve Kullanılış : Eski çağlardan beri bilinen ve kullanılan bir drog’dur. Orta çağda özellikle salgın hastalıklar (kolera, veba gibi) ile mücadelede kullanılmıştır. Antiseptik, idrar artırıcı, safra salgılarını artırıcı, solucan düşürücü (özellikle askarit ve oksiyürlere karşı), iştah açıcı, tansiyon (kan basıncı) ve kolesterol düşürücü, kanı sulandırıcı ve bağışıklık sistemini güçlendirici etkilere sahiptir. Antiseptik (mikrop öldürücü) etki taşıdığı allicin’den ileri gelmektedir. Antiseptik ve bağışıklık sistemini güçlendirici etkisi; tarihçi Herodot’a göre eski Mısırlılar tarafından da bilinmekteydi. Çünkü Mısırlılar piramitlerin yapımında çalıştırdıkları işçilere her öğün sarımsak, soğan ve turp yediriyorlardı. II. Dünya savaşı sırasında, yaralandıkları zaman yaralarının mikrop kapmasını önlemek için, ezerek yaranın üzerine konmak üzere Rus askerlerine sarımsak verilmiştir.

Kullanılış şekli : Kurt veya solucan düşürücü olarak, kabuğu soyulmuş olan bir sarımsak dişi bir ekmek kabuğu parçasına kuvvetle sürülür ve çıkan esansı emmiş olan ekmek parçası yenilir. Aynı amaç için sarımsak şurubu da kullanılmaktadır. 100 gr parçalanmış sarımsak, 200 gr su ve 200 gr şeker ile 1 gün bekletildikten sonra iyice karıştırılıp süzülür. Elde edilen şuruptan günde 2-3 yemek kaşığı içilir. Haricen yara iyi edici olarak, taze sarımsak lapa halinde yara üzerine konur. Aynı amaç için sarımsak usaresi de kullanılabilir. Usare hazırlamak için bir miktar sarımsak havanda ezilir, sıkılarak alınan usarenin 1 gr miktarı 10 gr su ile sulandırılır ve bu karışımın içine, usarenin bozulmasını önlemek için, 10 damla kadar etil alkol konur. Bu usare haricen bilhassa saç hastalıklarının (saçkıran vs.) tedavisinde saçlı deri kısmına sürülür. Tansiyon düşürücü olarak 10 gr sarımsak başı ezilir, üzerine 10 gr etil alkol konur, karışım 1 gün bekletildikten sonra ince bir bez veya süzgeçle süzülür. Elde edilen özsudan günde 3 defa 15-30 damla alınır.

    Sarımsağın, mide ve bağırsakları güçlendirici, mikropları ve virüsleri yok edici etkisi oldukça önemlidir. Öncelikle bacak, göz arkası ve beyin damarları olmak üzere, tüm damarları genişleterek, daha iyi beslenmelerini ve böylece, hızlı yaşlanmamalarını sağlar. Aynı zamanda tüksek kan basıncını (hiper tansiyon) başarıyla düşürür, kolesterol düzeyini normalleştirir ve damar iltihabı (tromboz-tromboflebit ) oluşumunu önler. Sarımsak, organizmayı ve bağışıklık sistemini güçlendirir ve hastalıklara karşı korur.

    Sarımsak doğrudan yenerek, salata ve yemeklere karıştırılarak veya sütle içilerek, sarımsak tentürü yapılarak, kokulu veya kokusuz sarımsak tabletleri halinde kullanılabilir.

    Eğer yendikten sonra rahatsız edici bir koku oluşturmasaydı, kuşkusuz çok daha yaygın biçimde tüketilirdi. Ama onun değerli gücünden yararlanabilmek için büyük miktarlarda tüketmek gerekmez . Beklenen etki, gün boyunca 3-4 diş sarımsak yenerek sağlanabilir. Ayrıca koku problemi olmayan sarımsak tabletleri ve tentürü de aynı işi rahatlıkla görebilir. Önemli olan, aşırıya kaçmamak şartıyla kullanımdaki sürekliliktir.

Sarımsak Sütü : 2-3 diş sarımsak ezilir veya ince kıyılır, 1 su bardağı soğuk süte eklenir ve hafif ısıda kaynama derecesine kadar ısıtılır, üstü kapalı olarak 10 dakika demlendikten sonra süzülür. İhtiyaç duyulduğunda 1 bardak taze demlenmiş sarımsak sütü soğutulmadan içilir.

Sarımsak Tentürü : Yeni sökülmüş sarımsak soğanının (diş) ayıklanarak ince kıyılan dişlerin etil alkole veya elma sirkesine yatırılmasıyla elde edilir. Tentür hazırlanması ile ilgili ayrıntılı bilgi için TIKLAYINIZ.

    Kronik bronşit, sindirim problemleri, romatizma, kas ve organ ağrıları ve yüksek kan basıncı (tansiyon) öncelikli kullanım alanlarıdır. Ama erken yaşlanmaya karşı uygulanan bir tentür kürü de çok olumlu sonuçlar verir. En zaından 5-6 ay sürecek olan bu kür sırasında, sabah ve öğlen saatlerinde 10-15 damla D6 inceltisi, yarım yemek kaşığı ılık suya eklenerek alınır. Böylece kişi ileri yaşlara kadar sağlıklı ve hareketli kalabilir. Et yemeyi seven, fazla kilolu, gaz şişkinliği çeken yaşlı kişileri hızlı çöküntülerden korumak için de, uzunca bir süre, sabah ve öğlen saatlerinde 10-15 damla D3 inceltisini yarım yemek kaşığı ılık suya ekleyerek kullanmaları önerilir.

Kokusuz Sarımsak Tableti : 1 tablet 100 mg konsantre sarımsak (Garlic) ihtiva eder. Bu miktar 300 mg taze sarımsağa eşdeğerdir. Tabletler midede değil bağırsaklarda dağıldığı için koku vermezler. İçerdiği uçucu yağlardan biri olan alliin ve onun enzimatik reaksiyonla parçalanması sonucu oluşan Allisin (allicin) geniş şekilde antiseptik veya (mikropları öldürücü) aktiviteye sahiptir. Bu madde pek çok bakteri ve mantarın (fungi) büyümesini engeller. Diğer içerdiği uçucu yağ ajoen de  antifungal (mantarları öldürücü veya büyümelerini engelleyici) etkiye sahiptir ve kan pıhtılarının (platelet) damar çeperine yapışmasını azaltır. Kükürt bileşikleri olarak bilinen bu maddeler aynı zamanda anti-tümör etkiye de sahiptir.

    Kokusuz Sarımsak Tableti; HDL kolesterolünün seviyesini yükseltirken (HDL kolesterolünün azalması koroner kalp hastalıklarının riskini artırmaktadır.), serum kolesterolünün ve triglidseridlerinin seviyesini düşürür. Plateletlerin (kan pıhtıları) yapışkanlığını azaltarak kan dolaşımının daha yeterli hale gelmesini sağlar. Aynı zamanda antiviral (virüs öldürücü), antifungal (mantar öldürücü) ve antiparaziter (parazit öldürücü) etki de gösterir. Düzenli olarak kullnımı mide ve bağırsak kanseri riskini azaltır.

Sarımsak ve Kalp-damar (Kardiyovasküler ) Sistemi :

    Kandaki yüksek serum kolesterolü ve trigliserid seviyesi damar tıkanıklığı (arteosklerozis – arteriosclerosis) riski için en büyük faktörlerden biridir. Diğer bir faktör de platelet agregasyonu olarak bilinen kan pıhtılarının damar çeperlerine (duvarlarına) yapışmasıdır. Bu durumlar birlikte oluştuğunda zayıf kan dolaşımına sebep olur. Bu da anginaya (angina pektoris - bölgesel bir yetersiz kanlanmadan kaynaklanan ve sıklıkla göğsün ortasında hissedilen bir baskı-sıkışma hissi), kalp krizlerine , el ve ayaklarda zayıf kan dolaşımına sebep olur.

    250 den fazla basılı yayın göstermiştir ki; sarımsak, kolesterol ve trigliseridleri düşürücü etkiye sahiptir, platelet agregasyonunu (kan pıhtılarının damar çeperine ) ve kanın pıhtılaşmasını sağlayan fibrin oluşumunu engeller. Ek olarak antihipertansif (tansiyon düşürücü) ve antioksidan etkilidir. (Vücuttaki serbest radikalleri-zararlı maddeleri etkisiz hale getirme). Kardiyovasküler (kalp-damar sistemi) hastalıklara karşı çok önemli doğal bir silahtır. Sarımsak karaciğerde kolesterol parçalanmasıyla da ilgilidir. Bu da kana daha az kolesterol salınması demektir. Zaten yükselttiği veya korunmasına yardımcı olduğu ve bir lipoprotein olan HDL kolesterolü,  vücuttaki kolesterolün karaciğere taşınmasına yardım etmektedir. Kolesterolün bu türü (formu) faydalı olup, kardiyovasküler (kalp-damar sistemi) hastalık riskini azaltmaktadır.

Sarımsak ve Yüksek kan Basıncı (Yüksek Tansiyon) .

    Sarımsak (Garlic) yüksek kan basıncını (tansiyon) düşürücü etki gösterir. Bu etki muhtemelen kan dolaşımını kolaylaştırmasından kaynaklanır.

Sarımsak ve Yüksek Kolesterol Trigliseridler :

    1975’ten beri insanlar üzerinde yapılan 32 değişik çalışmada sarımsağın kolesterol (serum) ve trigliseridleri düşürücü etkisi araştırıldı. Bu çalışmalar allisin içeriği standart olan sarımsak tozu tabletleriyle yapıldı. 4-16 hafta süre ile deneklere günde 600-900 mg sarımsak tableti kullandırıldı ve aşağıdaki sonuçlar alındı :

Sarımsak ve Damarlardaki Pıhtılaşma :

    Damarlardaki pıhtılaşma pek çok kişide yürürken ya da koşarken ağrılara ve kaslarda kramplara neden olur. Yapılan çalışmalar Sarımsağın bu konuda Japon Eriği (Ginkgo Biloba) gibi olduğunu göstermiştir. 12 hafta süren çalışmalarda sarımsak tozu tabletlerinin (Günlük : 800 mg) ağrısız yürüme ve koşmayı artırdığı bulunmuştur.

Sarımsak (Garlic) ve Enfeksiyonlara Karşı Korunma :

    Sarımsak vücudun enfeksiyonlara (bulaşıcı hastalıklar) karşı koymasına yardım eder. İlk çalışmalarda geniş spektrumlu  mikropları öldürücü (anti-mikrobiyal) özelliklere sahip olduğu bulunmuştur. Sarımsak, insanların  tekrarlayan enfeksiyonlardan (kronik) acı çekmelerini önler, soğuk algınlığı ve gripten korunmalarına yardım eder. Ayrıca kronik (tekrarlayan) mantar veya maya (candidiasis) enfeksiyonlarını tedavi etmekte de kullanılmaktadır.

Sarımsak ve Kanser :

   SarımsakSarımsak, araştırmalarda antioksidan etkili ve lifli bir ürün olarak bulunmuştur. Çünkü sarımsak, nitrozamin gibi N-nitrozo bileşiklerinin oluşumunu azaltır. Sarımsağın en büyük faydası; yemek borusu (özofagus), mesane,  mide ve kolon (bağırsak) kanserini önleyici olarak ortaya çıkmıştır. Iowa’ da (Ayova-Amerika) 55-69 yaşlarındaki bayanlarda yapılan bir çalışmada sarımsak tüketiminin kolon (bağırsak) kanserinin en büyük caydırıcısı olduğu bulunmuştur. Daha fazla sarımsak alınması kolon kanseri riskini % 35 düşürmüştür. Daha fazla ve uzun süreli tüketimde bu oran % 50 ‘ye ulaşmıştır.

UYARILAR .

    Sarımsak ve Tabletleri anti-pıhtılaştırıcı özellikte olduğu için; antikoagülan ilaç tedavisi görenler doktorlarına danışmalıdır. Sarımsağın hamilelik ya da emzirme dönemindeki etkileri üzerine bir araştırma yapılmamış olup, bu dönemle ilgili, varsa yan etkileri bilinmemektedir. Tedavi edicilik açısından, kuru sarımsak taze sarımsaktan çok daha etkili olup, bilinen herhangi bir zararlı yan etkisi yoktur.

   300 mg sarımsağa eşdeğer konsantre 100 mg’lık Kokusuz Sarımsak Tabletleri’nden yemeklerle beraber günde 3 defa 1 veya 2 tablet çiğnenmeden, su ile birlikte alınır. T.C Tarım Bakanlığı’nın izni ile ithal edilmiştir.